|
Evaluatie
Evaluatie
Als snel bleek dat het een heel breed thema is dat uiteraard alle mensen aangaat. Ook met de nuancering, die Karel aangaf (zelfgekozen levenseinde), bestrijkt het nog een heel breed veld.
Subthema’s die ter sprake kwamen hadden over het algemeen betrekking op de ethiek, de psychosociale en andere gevolgen van het sterven van het individu binnen de moderne westerse samenleving.
Oorlogen, rampen, pandemieën, honger enz. vielen daar dus niet onder.
Het ging vooral om het spectrum van levensvragen, die Karel tijdens zijn werkzame leven in het revalidatiecentrum Het Roessingh in Enschede had ervaren.
Rondom het levenseinde
Rondom de dood spelen thema’s als pijn, lijden, rouw en afscheid een grote rol.
Maar ook onzekerheden als de invloed van het lijden op de kwaliteit van het leven en hoe daarop te reageren. De omgang met het verdriet van de zieke en zijn omgeving; de impact van de medische behandelingen op het dagelijkse leven en de psycho-sociale gevolgen daarvan.
Ook op existentieel terrein heeft het thema zwaarwichtige gevolgen:
• Religieuze vragen zijn dan: Is er een hiernamaals? Zo ja, bestaat er een hel? Ga ik mijn overleden dierbaren weer ‘terugzien’?
• Ben ik in mijn leven wel een ‘goed’ mens geweest? Is God echt zo genadig als de dominee zegt, of zijn mijn gemaakte fouten onherstelbaar?
Dat soort vragen spelen over het algemeen niet zo sterk bij ‘buitenkerkelijke’ personen, maar ook bij hen kunnen vragen opkomen als:
• Zou er dan toch een God bestaan? Was het leven het leven waard? Zou ik dit leven nog wel eens over willen doen (Nietzsche)?
• Heb ik er zelf iets van gemaakt?
Uiteindelijk hebben we besloten om ons te beperken tot de thematiek rond wel of niet actieve levensbeëindiging. Een steeds vaker voorkomend alternatief is immers palliatieve begeleiding. Met name de medische, psychische, ethische en religieuze aspecten daarvan.
Doelstelling
De doelstelling van het project werd het ter sprake brengen van bovengenoemde problematiek om zodoende bewustwording te stimuleren. Wanneer pijn en lijden iemand overkomt, kan het van groot belang zijn, dat hij of zij zich al eens in dit thema heeft verdiept.
Belangrijk is ook de rol van de hulpverlener. Karel zelf was door zijn jarenlange arbeid op Het Roessingh zeer deskundig op het terrein van de pijnbestrijding. Bij hulpverleners hebben we het dan over medische hulpverleners (artsen, verzorgenden), geestelijk verzorgers (pastores, psychologen, maatschappelijk werk) en familie.
Deze betrokkenen zijn niet alleen hulpverleners op afstand, maar ook zelf zeer betrokken. Zij moeten immers de patiënt ook begeleiden bij de besluitvorming over het al of niet beëindigen van het leven en het leed.
Zo intens omgaan met leven of dood van een ander, kan een zware wissel trekken op persoon en leven van deze begeleiders.
Organisatie
De Commissie Bezinning en Bezieling is een commissie binnen de Protestantse gemeente van Enschede.
De Algemene Kerkenraad en het pastoresteam werden regelmatig op de hoogte gehouden van de plannen en ontwikkelingen.
Karel Pool heeft voortdurend het initiatief genomen tot de te volgen stappen en hij heeft deze voor het grootste gedeelte ook zelf uitgevoerd. Onderwijl stond de Commissie Bezinning & Bezieling klaar als klankbord en besluitorgaan. De overige leden hebben zich verder bezig gehouden met de lopende programma’s, hoewel Karel ook daar nog veel aan heeft bijgedragen.
Voor de voorbereiding had de heer Pool ongeveer anderhalf jaar uitgetrokken. We hebben dus in september 2010 besloten om het project aan te gaan en in het voorjaar van 2012 werd het uitgevoerd.
Karel heeft vanuit zijn expertise contacten gelegd met relevante personen en instanties binnen en buiten de kerk. Zijn initiatieven gingen uit naar wetenschap, maatschappij en cultuur. Hij koos er bewust voor om de verantwoordelijke personen rechtstreeks te benaderen; het liefst in een persoonlijk gesprek. Het schrijven van e-mails of een telefonisch gesprek was, wat hem betreft, niet effectief genoeg.
Min of meer systematisch heeft hij de contactpersonen gevraagd of en, zo ja, wat zij bij zouden kunnen dragen, zowel op organisatorisch als op financieel gebied.
Met name de burgerlijke Gemeente Enschede en de theaters hadden enige bedenkingen bij het feit dat het initiatief vanuit kerkelijke hoek kwam. Maar over het thema was men enthousiast. Daarom hebben we besloten om als Protestantse gemeente Enschede niet al te sterk op de voorgrond te treden.
Pastorale zorg
Wel vonden wij het belangrijk dat tijdens alle gelegenheden pastores of geestelijk verzorgers aanwezig waren die bereid zouden zijn om bij eventuele nood de aanwezigen bij te staan.
Daarnaast hadden alle leden van de commissie de behoefte om het project niet geheel in de seculiere sfeer te laten verlopen. Dus hebben wij bij de start alle dienstdoende predikanten van de Protestantse gemeente Enschede verzocht om het project in hun voorbede op de eerste zondag gedenken. Tevens was de afsluitende activiteit een ‘viering’ in de Grote Kerk, waarin ook protestants religieuze aspecten werden betrokken.
Publiciteit
Aanvankelijk waren er contacten met een professioneel publiciteitsbureau. Toen echter bleek dat de kosten voor de werkzaamheden van dat bureau bijna de helft van de begroting zouden gaan beslaan, hebben wij als protestantse gemeente de website in eigen beheer samengesteld en heeft de burgerlijke Gemeente Enschede als deel van de subsidiëring de flyers, programmaboekjes en raamposters gedrukt.
Wel heeft het publiciteitsbureau o.a. een persbericht verspreid onder relevante organisaties en contacten gelegd met stedelijke, regionale en landelijke omroepen. Daardoor is Karel te gast geweest in enkele radioprogramma ‘s.
Conclusie
Tot ons grote verdriet is de heer Karel J. Pool helaas enkele maanden na de voltooiing van het project op 67-jarige leeftijd overleden. Daarmee verloor de Protestantse Gemeente en wij als commissie een zeer betrokken, deskundige en waardevolle vrijwilliger. Zulke medewerkers zijn moeilijk te vinden; zelfs in een grote vrijwilligersorganisatie, die een kerkgemeenschap nu eenmaal is.
Daarbij kwam dat Karel, mede door zijn innemende persoonlijkheid, in zijn werkzame leven een uitstekend netwerk had opgebouwd dat hem bij de organisatie van dit project goed van pas kwam.
Als kerkgemeenschap hebben wij dan ook niet de illusie dat wij op korte termijn opnieuw een dergelijk omvangrijk project kunnen organiseren.
Het project als zodanig past echter prima in de missie van de Protestante gemeente: “Geloven in Enschede”. Vanuit dat motto willen wij als geloofsgemeenschap nadrukkelijk midden in de plaatselijke samenleving staan. Met een gemiddeld aantal van ongeveer honderd bezoekers per evenement zijn wij (voor Enschedese begrippen) daar goed in geslaagd. We hebben vooral veel niet-kerkelijke mensen kunnen bereiken die we, naar wij hopen, letterlijk of figuurlijk een pastorale hand hebben kunnen reiken, in naam van Jezus Christus.
Helaas moeten wij echter ook constateren dat het ons de laatste jaren niet is gelukt om de bezetting van de commissie Bezinning en Bezieling op een aanvaardbaar niveau te brengen. Wellicht was daar dit ambitieuze project debet aan. De omvangrijke organisatie heeft misschien mensen afgeschrikt om aan de commissie deel te nemen.
De commissie heeft inmiddels haar taak teruggegeven aan de Algemene Kerkenraad, maar wel in de hoop dat zij misschien in een nieuwe samenstelling tzt kan verdergaan.
|
22-11-2024
om
13:15 uur
.gif)
